Klub historyka – Strona 10

Tyszkiewiczowie. Kretynga 2.

29 grudnia 20201 września 2021Culture Avenue

Joanna Sokołowska-Gwizdka (Austin, Teksas)

Ten uregulowany, kretyngowski, jesienno-wiosenny tryb życia zmieniał się diametralnie dwa razy do roku w okresie świąt. Przyjeżdżali wówczas chłopcy ze szkół w Petersburgu i liczni goście. Czuło się, że jest święto. Pięciu dorastających młodzieńców wprowadzało ogromny ruch i ożywienie, opowiadając o swoich różnych szkolnych wyczynach. Uważano za rzecz naturalną, że młodsze siostry są na ich usługi. Nawet hr Zofia, zwykle zajęta sprawami majątkowymi i chorobą męża poświęcała im dużo uwagi. Wyjątkową słabość miała do Władysława, który był taki czarujący. A że zwykle nie miał umiaru w wydatkach, matka często go potajemnie wspomagała.

Tyszkiewiczowie. Kretynga 1.

29 grudnia 20201 września 2021Culture Avenue

Kretynga leżała na Żmudzi, nad rzeką Okmianą, na drodze z Taurogonu. W chwili kupna, majątek był brzydki, nie było żadnego dworu tylko dwa domy położone jeden wyżej, drugi niżej. Z dawnych czasów przetrwała „Stara Szwajcarka” i stare dęby, sadzone jeszcze przez Chodkiewiczów, dawnych właścicieli, pochowanych w krypcie kościelnej. Drzewa te zostały otoczone wyjątkową opieką, puste w środku wypełniono kamieniami, a na zewnątrz ściągnięto żelaznymi obręczami. Nowo wybudowana rezydencja nie miała określonego stylu i nie przypominała z przepychem urządzonego pałacu. Nadal wyglądała jak dwa osobne domy, tyle że odnowione. Różnica poziomów między nimi wynosiła ok. 2 metrów.

O bożonarodzeniowych szopkach i kulcie Dzieciątka

23 grudnia 202021 grudnia 2020Culture Avenue

Monika Klimowska (Warszawa)

Świętowanie Bożego Narodzenia od średniowiecza miało w krajach katolickich swój niezwykle charakterystyczny atrybut: szopkę, po francusku la creche, włoskie presepe, hiszpańskie belen – od Betlejem. Scenę Narodzenia Pańskiego wystawiano w misteriach i jasełkach, ustawiano figurki, których najwspanialszym artystycznym wyrazem stała się sławna na cały świat szopka neapolitańska. Z czasem rozrosła się ona do przedstawień niemal całego znanego świata i w bogatych domach arystokratycznych zajmowała całe pomieszczenie.

Choinka i świąteczne kartki w historii i tradycji

22 grudnia 202022 grudnia 2020Culture Avenue

Monika Klimowska (Warszawa)

Boże Narodzenie w Polsce ma niepowtarzalny, cudowny smak, zapach i urok. Większości z nas wydaje się, że święto narodzin Dzieciątka było zawsze, od niepamiętnych czasów, że wigilijna wieczerza, choinka, prezenty, kolędy i pasterka, to coś, bez czego nie ma świąt. Nie całkiem jednak tak jest. Choć tak bardzo zrosło się z nami i jest nadal obserwowaną tradycją, nawet jeśli już nie w pełni, to wiele tych najbardziej powszechnych elementów bożonarodzeniowych zawdzięczamy… królowej Wiktorii i księciu Albertowi – generalnie… Niemcom.

Na świątecznym stole

14 grudnia 202014 grudnia 2020Culture Avenue

Świąteczne przepisy kuchni staropolskiej Heleny Modrzejewskiej, Magdaleny Samozwaniec i Stefanii Przypkowskiej.

Kiedy ranne wstają zorze

26 listopada 202016 stycznia 2021Culture Avenue

Stefan Król (1937-2015)

London, Ontario

Naszą świadomość religijną tworzą dwa nierównorzędne, ale równie ważne składniki: wiara i ogół praktyk religijnych – zwyczaje, obrzędy, rodzaje i formy nabożeństw. Zwyczaje i obrzędy stanowią o sposobach łączenia sacrum i profanum, natomiast nabożeństwa są głównym miejscem, gdzie zachodzi artystyczna transpozycja wiary. W nich właśnie przejawia się obecność sztuki w kościele, w tym przede wszystkim muzyki.

Filmy dokumentalne na temat przemian w Polsce lat 80. i 90.

16 listopada 202016 listopada 2020Culture Avenue

Podczas XV Festiwalu Polskich Filmów w Austin będzie można zobaczyć dwa bardzo ciekawe filmy dokumentalne o przemianach w Polsce przełomu lat 80/90 – „My, Naród” i „Amnezja”. Obydwa filmy wykorzystują archiwalne taśmy filmowe, na których są zarejestrowane ważne wydarzenia, jak np. wystąpienie Lecha Wałęsy w amerykańskim Kongresie w 1989 r. Pokazana jest też niezwykle ciekawa postać dziennikarza, Jacka Kolabińskiego, tłumacza Lecha Wałęsy. W „Amnezji” natomiast przemiany w Polsce lat 90. pokazane są z perspektywy polskich, kultowych już raperó, którzy dzielą się swoimi doświadceniami.